Laatste update: 10 mei 2018 – zie ook dit bericht
Sinds mensenheugenis is Firefox mijn favoriete webbrowser. Nou ja, in elk geval al behoorlijk wat jaren. Draait prima van Windows tot Linux en zelfs mobiel, is uitgebreid op eigen smaak te brengen en heeft een hele berg nuttige extensies, niet in de laatste plaats voor je veiligheid en privacy. Maar aan alles komt een eind.
Kennelijk werd de vloed aan extensies en thema’s Mozilla wat te gortig. Met de update naar versie 55.0 wordt het platform voor de handige hulpjes definitief gewijzigd van XUL naar WebExtensions. Dus staat het leeuwendeel van mijn extensies nu te boek als ‘Legacy’. Sommige werken nog, andere niet en het hangt van de makers af of ze alles kunnen en willen overzetten naar het nieuwe platform. Vanaf versie 57.0, medio 2018, valt anders definitief het doek.
Daar komt bij dat Firefox inmiddels wel aardig omvangrijk en bijgevolg sloom begint te worden. Nog afgezien van ‘features’ die ik niet hoef. Dus: op zoek naar een alternatief.
UPDATE (mei 2018): Ik kwam een uitvoerige (al wat oudere) ‘rant’ tegen van Nils Maier, de ontwikkelaar van DownThemAll!, een van Firefox’s meest populaire add-ons. Spreekt voor zich.
Wat het niet werd
Voor de hand ligt Chromium (Google Chrome voor Windozers). In alle Linux-distro’s standaard aanwezig en inmiddels de meest gebruikte webbrowser wereldwijd. Ik gebruik die zelf ook wel, om ’s morgens mijn krant te lezen, ik vind de snelheid prachtig en ben verder ook wel tevreden, maar ik houd het gevoel dat Google overal meekijkt of dat zomaar kan gaan doen. En ik kan niet alles naar wens tweaken.
Dus eerst maar een neefje van Firefox proberen, Pale Moon, gebaseerd op dezelfde ‘engine’ als Firefox, Gecko. Pale Moon belooft ook de op XUL gebaseerde extensies te blijven ondersteunen, dus dat lijkt me wel wat. Installatie vereist een extra repository en het moet vanaf de command-line gebeuren, want Synaptic wil om onduidelijke redenen de 32-bit-versie (ofwel i386) installeren en zo en passant een puinhoop maken van mijn systeem. Opstarten van Pale Moon gaat lekker snel, maar zodra ik de menubalk aanklik, crasht de browser. En blijft dat hardnekkig doen. Tja, daar ga ik niet verder aan puzzelen. Misschien heeft een ander er meer geluk mee.
Update – Met de laatste update naar versie 27.4.2 werkt Pale Moon naar behoren, zelfs supersnel. Overigens doen niet alle Firefox-extensies het zonder meer. Soms gewoon niet, soms wel en soms moet je gewoon proberen met hulp van de add-on Moon Tester Tool. Pale Moon verdient bij nader inzien wel een verdere kennismaking.
Verder naar Midori, gebaseerd op de WebKit-engine en speciaal gemaakt om met zo min mogelijk middelen zo goed mogelijk te draaien. Te vinden in de standaard-repositories van Linux. Ik vind het een heel charmante browser. Niets overbodigs, loopt lekker snel, maar heeft toch wel alles wat je nodig hebt. Midori kan zelfs apart gestart worden in ‘private browsing’-modus. Helaas loopt het soms toch stroef en de ondersteuning voor flash is een probleem (zolang dat mediaformaat nog wordt gebruikt). Toch maar verder kijken.
Weer terug naar browsers gebaseerd op de Blink-engine van Google’s Chromium-project. De bekendste is Opera en die zat vroeger al standaard in de meeste Linux-distro’s. In de nieuwste, zoals Ubuntu 16.04, ontbreekt Opera echter. Je moet de ‘stable’-versie zelf downloaden en handmatig installeren. Opera loopt snel en soepel, is goed ingericht op veiligheid en privacy, maar… De integratie met de KDE bureaubladomgeving loopt niet perfect (venstergrootte en -positie worden bv. niet onthouden) en ik kan details niet krijgen zoals ik het hebben wil. Opera is gratis maar dat betekent wel dat ik betaal met het inleveren van mijn internet-zoekgeschiedenis. Kortom, met Opera wordt ik toch niet gelukkig.
Opmerking – Bij alle genoemde webbrowsers kunnen de bookmarks van Firefox zonder probleem geïmporteerd worden. Dat is wat mij betreft ook wel een voorwaarde.
Vivaldi
En dan beland ik tenslotte bij Vivaldi. Gelanceerd in 2015 en gemaakt door voormalige ontwikkelaars van Opera. Vandaar de naam: genoemd naar de componist van al die opera’s, Antonio Vivaldi. En ik denk dat ik het de komende tijd ook maar bij Vivaldi houd.
De interface heeft niets overbodigs, maar toch biedt de browser heel veel mogelijkheden. Er valt van alles zelf te tweaken. Omdat de Blink-engine van Google komt, kun je de extensies uit de Chrome Web Store rechtstreeks installeren. Overigens werkt niet alles zomaar, want de gebruikersinterface verschilt op belangrijke punten tussen Chromium en Vivaldi. Dus een extensie moet je eerst even proberen. Met privacy en veiligheid zit het wel snor en alles loopt net zo soepel en snel als een echte Chromium-browser het hoort te doen.
Update – Lees hier meer over de overeenkomsten en verschillen tussen Vivaldi en Chromium.
Het lijkt een beetje een browser voor veelgebruikers en ontwikkelaars en ook dat staat mij wel aan. Navraag leert dat Vivaldi de opbrengsten van de ingebouwde zoekmachines en een aantal van de bijgevoegde bladwijzers deelt, maar verder geen gegevens over je verzamelt en dus ook niets doorverkopen kan.
Installatie kan met de hand. Eerst een DEB- of RPM-pakket downloaden. Installatie op Ubuntu-systemen: open een terminal in de map waar het pakket is bewaard en type:
sudo dpkg -i vivaldi-stable*.deb
En voor Fedora-systemen: open een terminal in de map waar het pakket is bewaard en type:
sudo rpm -Uvh vivaldi-stable*.rpm
Eventuele problemen met ontbrekende pakketten, ‘dependencies’, zullen vanzelf gemeld worden en dat kun je dan het makkelijkst oplossen via je package manager, zoals Synaptic. Zonodig eerst de ‘broken packages’ verwijderen, dan de benodigde ‘dependencies’ installeren, en tenslotte terug naar de terminal om opnieuw Vivaldi te installeren. (Op systemen met LinuxMint Cinnamon kun je ook gewoon dubbelklikken op het gedownloade pakket, waarna alles netjes wordt gecontroleerd en geïnstalleerd.)
Opmerking – Tijdens deze installatie wordt er een Vivaldi-repository toegevoegd aan /etc/apt/sources.list.d/ zodat toekomstige updates gewoon via de update resp. package manager zullen verlopen. (Ook Opera doet dit trouwens bij de installatie van het pakket.) Dat betekent dat ook de ‘snapshot’-versie in de package manager staat, de nieuwste beta-versie dus, voor wie avontuurlijk is aangelegd. Bij Opera bovendien nog de ‘developer’- ofwel test-versie.
Search engines toevoegen kan met de hand via Settings > Search. Maar je kunt ook gewoon rechtsklikken in een zoekvenster op een webpagina en dan kiezen voor ‘Add as Search Engine’ – met dank aan de Easy Search-extensie.
Extensies voegen sowieso veel nuttigs toe. Met ScriptSafe beheer(s) je wat Javascripts doen. Met HTTPS Everywhere kies je automatisch voor een veiliger HTTPS-verbinding waar die beschikbaar is. IP Whois onthult je op welk domein je zit en van wie of waar dat is. CKP zorgt voor de integratie van je KeePass (of KeePassX) wachtwoord-manager. Chrome Download Manager breidt de ingebouwde downloadfuncties nog wat uit. En-zo-voorts.
Update – Plugins om YouTube-filmpjes te downloaden moet je zelf even zoeken proberen. Google komt steeds met nieuwe maatregelen om het downloaden lastiger te maken. Soms lukt dat beter via Firefox, dat immers niet de Google-engine gebruikt.
Bookmarks kunnen ook hier simpel worden geïmporteerd uit Firefox, of vanuit een HTML-bestand. Dat gaat netjes en snel, net als het exporteren (via File > Import/Export Bookmarks). En Vivaldi maakt er een stuk kleiner HTML-bestand van dan Firefox.
Uiteraard is er ook een pagina voor Speed Dial (gebruik ik zelf nooit). Handige extra’s zitten in de zijpanelen, waar je ook websites aan toe kunt voegen (Web Panels), de mogelijkheid om aantekeningen of screenshots van webpagina’s te bewaren (Notes) en de verschillende manieren waarop je tabs kunt beheren. Verder heeft de statusbalk nog een paar handige trucjes, zoals een slider voor in/uitzoomen. En per ongeluk afgesloten tabbladen of verwijderde bookmarks kun je nog weer terughalen uit de prullenbak (Trash). Uitvoerige en geheel te configureren mogelijkheden voor sneltoetsen maken het werken nog weer gemakkelijker.
De Nederlandse interface wordt netjes bijgehouden.
Update – Soms doen filmpjes het niet, zoals bij UitzendingGemist, en soms bladert de krant niet goed of loopt die vast. Meestal ligt dat dan aan de adobe-flashplugin. En na een update van die plugin werkt het dan weer wel. Sommige websites vragen dan opnieuw toestemming om flash te gebruiken. Lastig, maar in noodgevallen start je toch gewoon je oude Firefox nog eens?
Een kleine Wiki (in het Duits) vind je hier. Tips die je wegwijs maken in Vivaldi staan hier. En natuurlijk is er een Vivaldi-forum.
En mijn krant? Die lees ik vanaf vandaag ook gewoon in Vivaldi. Maestro, muziek!