Kwetsbare ouderen

Wij zijn (bijna) 68 en we genieten van AOW en pensioen. We zijn voorbij de 50 en kamperen met rugzak en fiets lukt ons samen niet meer. Maar we zijn gezond, we eten goed, we fietsen en wandelen graag en we zijn vrij van werk- of andere stress. Toch worden we ongevraagd alvast toegevoegd aan de categorie ‘kwetsbare oudere’. Niet volgens de omschrijving van het RIVM, maar gewoon door de boodschappen die we per post, via media of reclame in een continue stroom binnenkrijgen.

Daar zijn de jaarlijkse ‘uitnodigingen’ voor griep- en coronaprikken. Natuurlijk zijn wij helemaal vrij om te kiezen, maar… Dat kan ‘ernstige gevolgen hebben’, want wij hebben ‘een groter risico’ en ‘met de prik beschermt u ook anderen’. En verder vooral geregeld je bloeddruk, je cholesterol en bloedsuiker laten meten, op de weegschaal staan. Boodschap: het is niet verantwoord en ook niet sociaal om niet te prikken of te laten meten.

En dan volgen de bevolkingsonderzoeken voor darm- of borstkanker. We wachten nog op een nationale test voor Alzheimer (maar misschien mist de politiek hiervoor nog actieve herinnering). En fietsen is natuurlijk gezond (over batterijen zullen we niet moeilijk doen), maar onverantwoord zonder helm op. Boodschap: u weet maar nooit of het u treft.

In de media is er een complete groeimarkt voor medische of quasi-medische middelen. Voor iedere groep aandoeningen is er wel een patiëntenvereniging of belangenorganisatie die voortdurend hun preventieprogramma aan je willen verkopen. Een AED op elke straathoek en een apnoe-apparaat op de slaapkamer. Hulpmiddelen voor lopen en fietsen. Trapliften, ergonomische stoelen, incontinentiemateriaal, vitaminepreparaten, ga maar door.

De gemeente nodigde ons uit voor een sporttest en een programma ‘gezond oud worden’. Trouwens ook goed voor sociale contacten. We hebben geschreven dat we al bezig zijn aan de camino naar Santiago en geen tijd hebben voor bejaardengym. Gratis tip: elke zondag is er in het dorp een kerkdienst. Je kunt er lopend of fietsend naar toe en de (gratis!) koffie na afloop is goed voor sociale contacten. We hebben nog geen antwoord.

Zonder pardon worden algemene statistieken losgelaten op onze persoonlijke situatie zonder dat de afzender daar ook maar enige kennis van heeft. We mogen natuurlijk die cijfers negeren, maar stel dat we dan straks bij de 4700 jaarlijkse griepdoden zit, stel dat we vallen, dan waren we toch tevoren gewaarschuwd? Wij noemen het betutteling en bemoeizucht.

Dat een flinke griep of longontsteking ooit beschouwd werd als an old man’s friend, omdat je toch ergens aan moet overlijden als het kaarsje bijna op is, dat is men massaal vergeten. Het heette ooit gewoon een natuurlijke dood, terwijl het nu stiekum in de rij met ’te voorkomen aandoeningen’ wordt geschoven. Maar hoe gezond is het om voortdurend dat ‘je-weet-maar-nooit’ voorgehouden te krijgen?

Het officiële gezondheidscircus is er natuurlijk alleen voor onze bestwil. Net als vroeger de levertraan. Maar dat daarachter gewoon een keihard commercieel circuit zit van farmaceuten en medische apparatenfabrikanten, wordt verzwegen. Dat valt immers onder ‘kosten gezondheidszorg’?

Tegelijk worden die kosten zonder scrupules in stelling gebracht tegen al die ‘kwetsbare ouderen’. Voortdurend die berichten dat de zorg straks onbetaalbaar wordt, dat we nu al te weinig personeel hebben, dat we toch vooral zelf verantwoordelijk zijn voor onze gezondheid. De overheid als bezorgde schoonmoeder, die toch wel de rekening gaat doorschuiven naar de burger.

Eigenlijk een sardonisch dilemma: ouderen mogen niet ziek worden, maar vooral ook niet te oud, want in die laatste levensjaren zijn de zorgkosten het hoogst. Dat iedere oudere tot aan die laatste jaren miljoenen heeft binnengebracht aan belasting en zorgpremie wordt gemakshalve vergeten. Net als dat personeelstekort in de zorg. Om alles maar ‘steeds beter’ te managen is er een gigantisch circus van boekhouders en controleurs opgezet. Daar zit een hoop menskracht die nuttiger zou zijn aan het bed zelf.

Dus: wat doen wij hiermee? Nou, op deze pagina lekker mopperen, en verder maar ons best doen al die reclame en onheilsberichten langs ons heen te laten gaan. En natuurlijk al die ongevraagde ‘uitnodigingen’ door de versnipperaar halen. Bij onze vorige huisarts konden we die nog blokkeren, maar inmiddels blijkt de huisarts wettelijk verplicht te zijn om alle 60-plussers zo’n prikuitnodiging te sturen. Weer een handvol zorgmedewerkers die hun tijd verdoen aan administratie. Mopper…