Lijdenstijd

Dit schrijf ik drie dagen na Aswoensdag. Op de kalender van de kerk zijn daarmee de veertig dagen van de lijdenstijd weer begonnen. Dat woord ‘lijdenstijd’ heb ik altijd vermeden, maar nu gebruik ik het bewust. Want zoals al vele eeuwen lang geldt: de tijden veranderen, en wij met hen. En juist in de huidige […]

Nogmaals Amalek

Anderhalve maand geleden schreef ik over Amalek. Daar haalde ik een chassidische uitleg erbij: Amalek, als historisch volk en als archetype, is de belichaming van ‘grondeloze, irrationele onverschilligheid’. Het is het cynische ‘Nou èn?’ waarmee zonder reden en zonder rede de waarheid wordt genegeerd. Daartegen heeft de rede geen weerwoord. Dàt is de aartsvijand die […]

Amalek

Ik ben net met emeritaat en heb plechtig beloofd mij een heel jaar van kerkewerk te onthouden. Een echt sabbatsjaar dus, want sjabbat betekent ‘ophouden met’. Maar stel dat ik nu toch zou moeten preken, waarover zou ik het dan willen hebben? Er gebeurt zoveel tegelijk: in Israël en Gaza, met extreemrechts overal in Europa, […]

De context

Iedereen heeft een mening over wat er in Israël, in Gaza of op de Westbank gebeurt. Niet weinigen vinden dat we de Palestijnse woede vooral ‘in context’ moet zien. Die context laat dan volgens hen zien dat Israël ‘disproportioneel’ reageert. Maar ik moet denken aan wat Golda Meïr, zelf uit Oekraïne gevlucht voor Russische pogroms, […]

Welk land is er nu beloofd?

Zeer religieuze Israëlische kolonisten mogen graag teksten uit de Torah aanhalen om hun aanspraken op grond in Palestina, en daarbuiten, te legitimeren. Seculiere Joden doen dat overigens met hetzelfde gemak, alsof de Torah een historisch archief van eigendomspapieren is. Op een bepaalde manier sluiten ze zo ook nog aan bij het middeleeuwse Europese wereldbeeld dat […]

Israël 70 jaar

De staat Israël viert haar 70-jarige onafhankelijkheid. Dat was om precies te zijn op 4 ijar 5778 (19 april 2018). Is er reden om te vieren? Zonder meer. Maar… En daar zit het probleem: in dat ‘maar’. Velen blijven er meteen in steken en slaan het vieren over, of wijzen het zelfs verontwaardigd af. Ik […]